عوامل گرایش به اعتیاد
گرایش به اعتیاد شامل طیف وسیعی از عوامل جسمی- محیطی و روحی محسوب می شود که در ادامه برخی از مهمترین عوامل عنوان میگردند:
- عوامل روحی همچون اختلالات شخصیتی
- استرس و فشارهای روانی
- افسردگی
- بیش فعالی/ نقص توجه
- اختلال دوقطبی
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- مواجهه با آزاد جسمی یا هیجانی
- کنجکاوی حاصل از اطلاعات کم
- ضعف کنترل و نظارت در خانواده ها
- مشکلات مداوم خانوادگی
- سابقه مصرف در خانواده
نشانه های اعتیاد چیست؟
برخی نشانه ها و رفتارهای بارز حاصل مصرف مواد مخدر شامل موارد زیر است:
- احساس اجبار برای مصرف مواد مخدر
- تمایل شدید به مصرف مواد به صورتی که افکار دیگری جز مصرف مواد به ذهن فرد خطور نمی کند
- اجبار برای افزایش میزان مصرف مواد
- مصرف بیشتر از آنچه قصد آن را داشته است
- هزینه کردن برای مواد به هر قیمتی
- عدم انجام مسئولیت ها و تعهدهای شخصی، خانواده و اجتماعی
- تداوم در مصرف مواد مخدر به رغم مشکلات جسمی و روحی
- انجام رفتارهای ازقبیل سرقت برای تهیه مواد
- انجام رفتارهای پرخطر در هنگام مصرف مواد
- صرف زمان زیاد برای تهیه و مصرف مواد
- ناکام ماندن تلاشهای مکرر برای ترک مواد
- تجربه علائم ترک در زمان تلاش برای توقف مصرف
تاثیر اعتیاد بر سلامت فرد
مصرف مواد مخدر هم برای سلامتی جسمی فرد بیمار مخاطره آمیز است و هم سلامت روانی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از اثرات مخرب اعتیاد بر سلامتی فرد به شرح زیر است:
- تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری ها
- ایجاد مشکلات قلبی و تنفسی برای فرد مبتلا و همچنین اطرافیان وی
- حالت تهوع و درد شکم که منجر به کاهش وزن خواهد شد.
- آسیب به کبد فرد و ایجاد نارسایی های کبدی
- تشنج، سکته مغزی، آشتفتگی و آسیب مغزی
- بیماری ریه
- مشکلات حافظه و کاهش توان تصمیم گیری
- کاهش اعتماد به نفس
- کاهش فعالیت های اجتماعی فرد
تاثیر روان درمانی در درمان اعتیاد
بیماری اعتیاد خلاقیت و پویایی فرد مبتلا را در ابعاد متفاوت زندگی فردی و اجتماعی تحت الشعاع قرار داده و ناهنجاریهای روحی بسیاری را درکنار عوارض جسمی فراوان برای فرد بیمار به ارمغان می آورد تا جایی که تمامی ابعاد زندگی بیمار مبتلا به اعتیاد مختل گردیده و در کنار آسیب به خود فرد و خانواده وی، جامعه نیز متضرر خواهد شد.
در این بین بسیاری از متخصصین بر روان درمانی و تاثیرات عمیق آن بر درمان قطعی اعتیاد اذعان دارند چراکه بیماری اعتیاد بیش از وابستگی جسمی فرد بیمار، به نوعی وابستگی روانی به مواد مخدر برای فرد بیمار ایجاد کرده است. براین اساس اصلی ترین و درواقع فصل الختام درمان اعتیاد را باید در روان درمانی و تقویت روحی فرد بیمار برای مقابله با وسوسه اعتیاد دانست.
فواید روان درمانی در درمان اعتیاد
گرایش هر فرد به اعتیاد میتواند عوامل متعددی داشته باشد. به طور کلی مشکلات روان شناختی همچون افسردگی، استرس و فشارهای روانی، اختلال دوقطبی، میل به خودکشی، اختلالات شخصیتی و… از اصلی ترین دلایل گرایش به مواد مخدر شناخته میگردد. درنتیجه درمان های دارویی و سم زدایی بدون در نظر گرفتم ریشه های روانی گرایش فرد به اعتیاد، صرفا درمانی موقتی بوده است. از این رو اهمیت توجه به روان درمانی در درمان دائمی بیمار مبتلا به اعتیاد محرز است.
علاوه بر این اعتیاد به عنوان بیماری شناخته میشود که علاوه بر وابستگی جسمی، وابستگی روحی نیز برای فرد ایجاد کرده و همین امر نیاز به روان درمانی برای ارائه آموزش و مهارتهای لازم به فرد بیمار برای مقابله با اعتیاد، ضروری می نماید.
روان درمانی به طور کلی نه تنها با توجه به ریشه های ایجاد گرایش به سوی اعتیاد در هر فرد، به درمان پایه ای فرد پرداخته، بلکه با ایجاد اراده لازم در فرد بیمار برای مقابله با وسوسه مصرف مواد مخدر، درمان دائمی اعتیاد را محقق خواهد ساخت.
